Yfirlýsing peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands: Vextir Seðlabankans lækkaðir


Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að lækka vexti bankans um
0,5 prósentur. Vextir á viðskiptareikningum innlánsstofnana lækka í 7,5%,
hámarksvextir á 28 daga innstæðubréfum í 8,75%, vextir á lánum gegn veði til
sjö daga í 9,0% og daglánavextir í 10,5%. 

Hækkun viðskiptavegins meðalgengis krónunnar án nokkurra inngripa Seðlabanka á
gjaldeyrismarkaði frá síðasta peningastefnufundi eru rök fyrir vaxtalækkun nú.
Í ljósi ytra umhverfis sem einkennist af háu áhættuálagi á skuldabréf fjölda
ríkissjóða og áframhaldandi óvissu um aðgengi Íslands að erlendum
fjármálamörkuðum, ber gengisþróunin vitni um virkni gjaldeyrishaftanna og
hagstæða þróun viðskiptajafnaðar. 

Verðbólga jókst aftur í febrúar, eftir að hafa hjaðnað í desember og janúar, og
mældist 7,3%, eða 5,9% ef áhrif hærri neysluskatta eru frátalin. Aukin
verðbólga var í meginatriðum fyrirséð og breytir ekki í grundvallaratriðum
spánni sem Seðlabankinn birti í janúar. Gert er ráð fyrir að verðbólga aukist
einnig í mars vegna óhagstæðra grunnáhrifa, en að undirliggjandi verðbólga
hjaðni eigi að síður að markmiðinu seint á árinu. 

Hátt skuldatryggingarálag og óhagstæðar horfur um lánshæfismat ríkissjóðs, er
tengjast óvissu um aðgang Íslands að alþjóðlegum fjármálamörkuðum, eru rök
fyrir tiltölulega varfærnum breytingum, í ljósi hugsanlegra neikvæðra áhrifa á
gengi krónunnar í framtíðinni. Tafir á lausn deilunnar um bætur vegna innstæðna
í erlendum útibúum Landsbankans leiddu til lækkunar lánshæfismats eins hinna
alþjóðlegu lánshæfisfyrirtækja og tefja enn aðra endurskoðun efnahagsáætlunar
stjórnvalda og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og fjármögnun tengda henni. Að því
gefnu að gjaldeyrishöftin haldi mun töfin ekki hafa umtalsverð skammtímaáhrif á
gengi krónunnar. Hins vegar væri áhættusamt að afnema gjaldeyrishöftin eða
lækka vexti í stórum skrefum á meðan lán frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum og
Norðurlöndum fást ekki, eða aðgangur að alþjóðlegum fjármálamörkuðum á
viðunandi kjörum er ekki greiður. 

Haldist gengi krónunnar stöðugt eða styrkist, og verðbólga hjaðnar eins og spáð
er, ættu forsendur fyrir frekari slökun peningalegs aðhalds að vera áfram til
staðar. Svigrúm peningastefnunefndarinnar til vaxtalækkunar verður þó takmarkað
meðan veruleg óvissa ríkir um aðgengi Íslands að alþjóðlegum fjármálamörkuðum.
Eins og ávallt er nefndin reiðubúin til að breyta aðhaldi peningastefnunnar
eins og nauðsynlegt er með hliðsjón af því tímabundna markmiði hennar að stuðla
að gengisstöðugleika og í því skyni að tryggja að verðbólga verði nálægt
markmiði til lengri tíma litið.